7405 Sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu

7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu 26.04.2022 tarih ve ve 31821 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun’un başlıca amaçları şu şekildedir; 1) Spor faaliyetlerinde bulunmak üzere hem bir spor kulübüne bağlı şekilde hem de spor kulübünden ayrı olarak spor anonim şirketi kurulabilmesi imkânı getirebilmek, 2) Spor kulüplerinin ve spor anonim şirketlerinin yapılarına uygun olarak organlarının, gelirlerinin ve giderlerinin belirlenmesi ile mali açıdan güçlendirilmelerini sağlamak, 3) Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerine denk bütçe zorunluluğu getirmek, 4) Spor kulüplerinin organlarında aranacak şartlar, denetlenmeleri, tesisleri, işletme ve defterleri, hesap ve işlemleri, borçlanmaları, alacaklarının temliki, spor eğitimi çalışmaları ile spor faaliyetlerini düzenlemek, 5) Spor kulüplerine kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak olan yardımların esaslarının belirlenmesi; spor kulüplerinin kamu yararına çalışma statülerini düzenlemek; 6) Spor kulüplerinde yönetim, denetim ve disiplin kurulu üyesi olabilmek için belirli suçlardan mahkûm olmama şartını getirmek; 7) Spor kulüplerinin birleşmeleri ve mal varlıklarının devri ile ilgili düzenlemeler yapmak; 8) Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerine getirilen mali kısıtlamaların etkin şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla temlik veya borçlanma oranının aşılması ile belirli kişilere hak ve alacakların devredilmesinin suç olarak düzenlenmesi ve bunların cezai müeyyidelerini belirtilmek; 9) Türkiye Futbol Federasyonu tarafından uygulamaya konulan takım harcama limitinin yasal dayanağını oluşturmak; 10) Spor federasyonlarına ilişkin bütçe ve harcama ilkeleri ile federasyon yöneticilerinin hukuki ve cezai sorumluluklarına ilişkin düzenlemeler yapmaktır. Kanuna göre;  Spor kulüpleri, spor faaliyetlerine katılmak amacıyla gerçek veya tüzel en az yedi kişi tarafından kurulabilecek. Spor kulübü kurmak için kuruluş bildirimi, tüzük ve gerekli diğer belgelerle birlikte Gençlik ve Spor Bakanlığı’na (Bakanlık) başvuruda bulunulacaktır.  Spor kulüplerinin bir spor dalında faaliyetlere katılabilmesi için kulübün bu spor dalının bağlı olduğu spor federasyonunca ayrıca tescil edilmesi gerekecektir. Bu kapsamda ilgili spor federasyonunca yapılacak tescil kurucu tescil olmayıp, ilgili spor dalında faaliyetlere katılabilmesine ilişkin bir tescili olacaktır.  Kanun’un 5. Maddesinde spor kulüplerinin zorunlu organları olarak genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu sayılmıştır.  Yine Kanun’un 5. Maddesinin 4. Fıkrasında sayılan suçlardan mahkum olanların spor kulübü, spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerindeki yönetim, denetim, disiplin ve ihtiyari diğer kurul üyelikleri, haklarındaki mahkeme veya ilgili kurul kararının kesinleştiği tarihte, başkaca hiçbir işlem yahut karara gerek olmaksızın kendiliğinden sona ereceği düzenlenmiştir.  Spor kulübüne üyelik için özel koşullar aranmamış ve kişinin fiil ehliyetine sahip olması yeterli görülmüştür. Ayrıca, üyelik başvurusu üzerine yapılacak işlemler belirtilmiştir. Aynı maddeyle; üyelik başvurusunun tüzükte gösterilen sebepler dışında ancak haklı sebeplerle reddedilebileceği düzenlenmiştir.  Kanun’un ilgili maddelerinde sayılan şartların sağlanması durumunda spor kulüplerinin genel kurul ve yönetim kurulu toplantıları kısmen veya tamamen elektronik ortamda yapılabilecektir.  Spor kulüpleri genel kurul üye tam sayısının en az dörtte üçünün katılacağı genel kurul toplantısında, toplantıya katılanların en az salt çoğunluğunun oyu ile alınacak kararla aynı ilde bulunan başka bir spor kulübü ile birleşebilir.  Spor kulüplerinin birleşmesi Bakanlığı iznine tabidir.  Birleşme ve mal varlığının devrine ilişkin özel sınırlamalar ve izin prosedürleri geliştirilmiş olup ilgili maddelerde bunlar sayılmıştır.  Spor kulüplerinin sona ermesi, faaliyetinin yasaklanması ve tescilinin iptali için bazı şartlar öngörülmüş ve ilgili maddelerde sayılmıştır. Spor Kulüplerinin taahhüt ettiği spor dalı faaliyetlerine izinsiz ve mazeretsiz olarak üst üste üç yıl katılmaması durumunda kulüplerin bu spor dallarına ilişkin tescilleri ilgili spor federasyon tarafından iptal edilecektir.  Bakanlık, sporcu yetiştirme, sporda altyapının desteklenmesi ve spor müsabakalarında kullanılmak amacıyla mülkiyetindeki veya tasarrufundaki taşınmazları spor anonim şirketlerine ve üst kuruluşlara on yıla kadar 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununda öngörülen pazarlık usulüyle kiralayabilir ya da kırk dokuz yıla kadar irtifak hakkı tesis edebilecektir.  Kamu yararına çalışan spor kulüpleri; Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ve ilgili spor federasyonunun görüşü alınarak Bakanın teklifi ve Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecektir. Bir spor kulübünün kamu yararına çalışan spor kulübü olarak kabul edilebilmesi için belli kriterler aranmaktadır. Kamu yararına çalışan spor kulüpleri, 5253 sayılı Kanun ile diğer kanunlarda düzenlenen kamu yararına çalışan derneklere sağlanan haklardan yararlanabilecektir.  Amatör spor faaliyetlerinde bulunan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, il sınırları içerisinde en az on beş spor kulübü veya spor anonim şirketinin bir araya gelmesiyle federasyon, en az on beş federasyonun bir araya gelmesiyle de konfederasyon kurabileceklerdir.  Kanun’da bahsi geçen “üst kuruluş” ifadesi spor kulüplerinin oluşturduğu tüzel kişiliği bulunan federasyonları ve bu federasyonların oluşturduğu konfederasyonları ifade etmektedir. Üst kuruluşların kuruluş bildirimi, tüzük ve gerekli diğer belgeler ile birlikte Bakanlığa başvuruda bulunulur. Bakanlık tarafından tescil edildikten sonra özel hukuk tüzel kişiliği kazanılmaktadır.  Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ve üst kuruluşların; ilgili mevzuat, tüzük ve esas sözleşmelerinde gösterilen amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterip göstermedikleri, defterlerini ve kayıtlarını mevzuata uygun olarak tutup tutmadıkları başta olmak üzere, idari ve mali her türlü işlem ve faaliyetleri Bakanlık tarafından denetlenecektir. Bu bağlamda Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ve üst kuruluşların bağımsız denetime tabi olmayıp Bakanlık denetimine tabi olduğu söylenebilecektir. Ancak söz konusu denetimin nasıl ve ne şekilde yapılacağına dair Kanun’da bir düzenleme bulunmamaktadır.  6102 sayılı Kanuna göre kurulan ve tüzel kişilik kazanan anonim şirketler, Bakanlık tarafından tescil edilmeleri ile spor anonim şirketi vasfını kazanacaklardır.  Spor federasyonları, belirli liglerde yer alabilmek için spor anonim şirketi statüsünde olma yükümlülüğü ve bu şirketler için ödenmiş sermayesi bir milyon Türk lirasından az olmamak üzere asgari sermaye zorunluluğu getirebilir.  Spor kulüpleri, belirli bir spor dalına ilişkin aktif ve pasif varlıklarını bir bütün olarak, bir spor anonim şirketine sermaye olarak koyabilecek veya devredebilecektir.  Spor kulüplerinin; belirli bir spor dalına ilişkin aktif ve pasif varlıklarını bir bütün olarak kendi kurdukları ve sahip oldukları spor anonim şirketlerine çeşitli sözleşmelerle sermaye olarak koyabileceklerine veya kurulmuş olan bir spor anonim şirkete devredebileceklerine ilişkin düzenleme yapılmak suretiyle sporda şirketleşmenin yasal dayanağı oluşturulmaktadır.  Bir spor kulübü ile bağlantılı olan spor anonim şirketlerinin paylarının nama yazılı olması zorunlu tutulmuştur.  Spor kulübü ve spor anonim şirketi yönetiminde yer alanlar aynı spor dalında ve aynı ligde faaliyet gösteren başka bir spor kulübü veya spor anonim şirketinin yönetiminde aynı anda görev alamazlar.  Kanun’un ilgili maddelerinde spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerimin gelir ve giderleri kalem kalem sayılmıştır.  Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerince yapılacak temliklere çeşitli sınırlamalar ve nitelikli genel kurul kararı şartı getirilerek uzun vadeli ve sağlıksız borçlanmanın önüne geçilmeye çalışılmıştır.  Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, genel kurul kararı gerekmeksizin bir önceki hesap döneminde gerçekleşen brüt gelirinin en fazla yüzde 25'ini temlik edebilecektir.  Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, önceki yıl brüt gelirlerinin en fazla yüzde 10'una kadar borçlanabilecektir. Bu oranın üzerindeki borçlanmalar ise halka açık spor anonim şirketleri için sermayenin çoğunluğunu oluşturan pay sahipleri veya temsilcilerinin olumlu oyu ile; diğer spor anonim şirketleri için sermayenin en az üçte ikisini oluşturan pay sahipleri veya temsilcilerinin olumlu oyu ile, spor kulüplerinde ise genel kurul üye tamsayısının en az üçte ikisinin olumlu oyu ile kabul edilecek ek bütçe ile yapılabilecektir.  Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri; yönetim kurulu üyelerine, bunların eşleri ve üçüncü dereceye kadar hısımlarına, çalışanlarına, yüzde beş ve üzeri pay sahiplerine ve yönetim kurulu üyelerinin yüzde beş ve daha fazla pay sahibi olduğu şirketlere hak ve alacaklarını devredemeyecektir.  Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri; yönetim kurulu üyelerine, bunların eşleri ve üçüncü dereceye kadar hısımlarına ve spor anonim şirketleri, üzerinde 6102 sayılı Kanunun 195 inci maddesi anlamında doğrudan ya da dolaylı hâkimiyeti bulunan kişilere borç veremeyecek veya bu kişiler lehine rehin, kefalet, ipotek veya diğer bir teminat sağlayamayacak, sorumluluk yüklenemeyecek ve bunların borçlarını devralamayacaktır.  Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri adına veya hesabına yapılacak ödeme ve tahsilatların 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar ile finansal kuruluşlar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığı ile yapılması zorunlu tutulmuştur.  Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile yöneticileri; mevzuat, tüzük ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kasıt veya ihmalle ihlal ettikleri takdirde kulüp, şirket, pay sahipleri ve alacaklılara karşı verdikleri zararlardan müteselsilen sorumlu olacaklardır.  Zarara sebebiyet verenlerin yirminci maddenin dördüncü, beşinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkralarına aykırılık hâllerine ilişkin sorumluluklarında kasıt veya ihmal aranmaz ve zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat etmedikçe sorumluluğu devam edecektir. Burada kanun koyucu ispat yükünü yöneticilere bırakmıştır.  Spor federasyonları, spor dalı ile ilgili faaliyetleri yürütmek üzere kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulur ve kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Resmî Gazete’de yayımlanması ile tüzel kişilik kazanacaktır. Kanun koyucu bu madde ile spor federasyonlarının tüzel kişilik kazanma anını kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Resmî Gazete’de yayımlanma anı olarak belirlemiştir.  Kanun’un 47. maddesi ceza hükümlerini detaylı bir şekilde düzenlemektedir. Kanun’da birçok suç tipi sayılmış olup hapis cezası öngörülen suç sayısı da oldukça fazladır. Ayrıca Kanunda tanımlanan veya atıfta bulunulan suçlara ilişkin delil veya emarelerin tespiti hâlinde Bakanlık, doğrudan Cumhuriyet başsavcılığına başvuruda bulunabilecektir.  Futbolcu ile imzalanacak menajerlik sözleşmesinin noterde düzenleme şeklinde yapılması zorunludur. Menajerlik sözleşmesi en fazla iki yıl için yapılabilir. Fiil ehliyetine sahip olmayan küçükler için vasi veya velayet sahibinin imzası bulunmak zorundadır.  Spor kulüpleri ve üst kuruluşları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde tüzükleri ile idari ve mali yapılarını bu Kanun hükümlerine uygun hâle getirmelidir. Bu süre içinde uygunluğunu sağlayamayanlara altı aya kadar ek süre verilebilecektir. Buna rağmen uygunluğunu sağlayamayanların Bakanlık nezdindeki tescilleri iptal edilecektir.  Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte federasyon başkanı olanlar ve Kanunun yürürlük tarihinden önce federasyon başkanlığı yapmış kişiler; görev sürelerine bakılmaksızın en fazla üç dönem daha görev yapabileceklerdir.  Brüt gelirleri beş yüz bin Türk lirasından fazla olan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, imzaladıkları finansal yapılandırma sözleşmeleri kapsamındaki borçlar dâhil, doğmuş ve doğacak her nevi borcunu bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde yeminli mali müşavir aracılığıyla Bakanlığa bildirecektir. Bildirilen bu borçlar ve bu borçlara ilişkin oluşan dönem faiz giderlerinin yüzde ellilik kısmı Kanunun 20. maddesinde belirtilen sınırlamalara Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on yıl süreyle tabi değildir. Bildirim tarihinden itibaren bu borçların işleyecek dönem faizinin yüzde ellilik kısmı, cezai şart, tazminat ve benzeri her türlü ferîleri Kanunun 20. maddesinde belirtilen sınırlamalara tabidir.  Kanun ile getirilen düzenlemelerin uygulanmasına ilişkin ilke ve hususlar Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelik ile daha net anlaşılacaktır. Çalışmayı sizlere faydalı olması amacıyla bilgilerinize sunarız.

Saygılarımızla,

BOZANOĞLU HUKUK BÜROSU

Maslak Mah. A.O.S. 55 Sok. No:2

42 Maslak, Ofis 4, D:35-41

Sarıyer/İSTANBUL

Telefon : + 90 (212) 241 72 52

Fax : + 90 (212) 241 72 49

e-mail : sedat.bozanoglu@bozanoglu.av.tr

Paylaş: